Κατ’ αρχάς, με τον όρο «Αγχώδης Διαταραχή» σε καμία περίπτωση δεν εννοούμε το φυσιολογικό άγχος και επίσης δεν εννοούμε τον φυσιολογικό φόβο.
Θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι φόβος και άγχος παρότι είναι πολύ κοντά εννοιολογικά, ωστόσο δεν είναι ταυτόσημοι όροι.
Η βασική τους διαφορά έγκειται στο ότι η πηγή του φόβου αναφέρεται σε ένα γνωστό «αντικείμενο» ενώ η πηγή του άγχους συνήθως είναι πιο γενική ή/και απροσδιόριστη. Οι σωματικές αντιδράσεις των δύο καταστάσεων σε ένα μεγάλο βαθμό συμπίπτουν και μπορεί να περιλαμβάνουν αύξηση του καρδιακού ρυθμού, επιτάχυνση της αναπνοής, τρόμο των μυών και άλλα. Και στις δύο περιπτώσεις πρόκειται για δυσάρεστη συναισθηματική κατάσταση.
Οι φυσιολογικές αυτές αντιδράσεις, τόσο από σωματικής όσο και από ψυχολογικής πλευράς, του ανθρώπινου οργανισμού σκοπό έχουν είτε να προετοιμάσουν και να προστατεύσουν το άτομο από πιθανούς κινδύνους είτε να το κινητοποιήσουν. Σε κάποιες όμως, περιπτώσεις το άγχος μπορεί να φέρει τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα. Μπορεί, δηλαδή, να επηρεάσει αρνητικά τη λειτουργικότητα του ατόμου, να εμποδίσει την επίτευξη των στόχων του, να διαταράξει τη συναισθηματική του ισορροπία, να υποβαθμίσει με άλλα λόγια την ποιότητα της ζωής του. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν το άγχος βιώνεται σε υπερβολικό βαθμό, όταν αναφέρεται σε ελάχιστα πιθανούς κινδύνους, όταν γίνεται αναπόφευκτο μέρος της καθημερινότητάς του ατόμου, όταν αφαιρεί αδικαιολόγητα στιγμές χαράς και ευτυχίας και γενικότερα θα λέγαμε όταν το άτομο είναι ή αισθάνεται δέσμιο αυτού του νοητικού σχήματος. Σε μία τέτοια περίπτωση πιθανότατα μιλάμε για κάποια Αγχώδη Διαταραχή.
Οι Αγχώδεις Διαταραχές είναι οι πιο συχνές διαταραχές στον γενικό πληθυσμό.
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται:
- Διαταραχή Πανικού με Αγοραφοβία
- Διαταραχή Πανικού χωρίς Αγοραφοβία
- Αγοραφοβία χωρίς ιστορικό Διαταραχής Πανικού
- Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή
- Κοινωνική Φοβία
- Ειδικές Φοβίες
- Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή
- Διαταραχή μετατραυματικού stress